جاحظ یکی از دانشمندان بزرگ و نامدار است. معروف است که دارای هوش بسیار و حافظه قوی بود و شیفته مطالعه. وفتی کتابی به دست می آورد تا تمام آن را نمی خواند آن را کنار نمی گذاشت.علاقه شدید وی به کتاب و علم آموزی به اندازه ای بود که از برخی ورّاقان(کتابفروشان) دکان اجاره می کرد و شب تا صبح در آنجا به مطالعه می پرداخت. او در کلام، ادبیات عرب، حدیث، تفسیر، تاریخ و حتی علوم طبیعی سرآمد و در فنون گوناگون صاحب تألیف بود. وی با زیرکی و با ارائه دلایل، می توانست مطلبی را به اثبات برساند و با همان قوت آن را رد کند. جاحظ به شوخ طبعی و سهل انگاری در مطالب علمی نیز معروف بود.